🌅Hải Phòng – Thành phố Anh hùng:
HÀNH TRÌNH MỚI - HIÊN NGANG NGẨNG CAO ĐẦU
-----
1. Sắc phượng đỏ trên thành phố Anh hùng

Tháng Năm về, Hải Phòng lại bừng lên sắc đỏ của những chùm phượng vĩ – loài hoa như sinh ra để dành riêng cho thành phố này. Dưới tán phượng già rợp bóng trên từng con phố, triền đê, sân trường, lòng người Hải Phòng lại rạo rực, như có một mạch nguồn ký ức và khát vọng được đánh thức. Năm nay, mùa phượng càng rực rỡ, càng lấp lánh niềm vui, bởi thành phố đang bước vào những ngày hội lớn: Kỷ niệm 70 năm ngày giải phóng, Lễ hội Hoa Phượng Đỏ 2025, và đặc biệt là chuẩn bị đón nhận danh hiệu cao quý – Thành phố Anh hùng.

Đi giữa lòng thành phố những ngày này, ta cảm nhận rõ Hải Phòng như một đại công trường khổng lồ. Những khu đô thị mới mọc lên như những vệ tinh quây quần quanh trung tâm, nơi chất ngất nhà cao tầng, dọc ngang phố xá, nơi bộn bề xây cất, nơi những panô dự án giăng giăng làm náo nức lòng người. Những con đường mới mở như những cánh tay vươn dài: đường ô tô cao tốc, đường bộ ven biển, những cầu vượt, những ngả đường quốc lộ. Những chiếc cầu đưa nẻo xa trở thành gần gũi – cầu Tam Bạc dẫn sang Hạ Lý, cầu Đình Vũ – Cát Hải vượt cửa biển, cầu Nguyễn Trãi, cầu Bạch Đằng trải dài đường vui ngược Bắc xuôi Nam. Đô thị mới biến sông Cấm thành con sông chảy giữa lòng thành phố, cảng Lạch Huyện đón tàu trăm ngàn tấn, sóng biển xanh xao xuyến những con tàu.

Nhịp sống mới, hơi thở mới, khát vọng mới đang cuồn cuộn chảy trong từng mạch phố, từng dòng sông, từng nhịp cầu. Hải Phòng hôm nay không chỉ là thành phố công nghiệp, cảng biển, mà còn là thành phố của những ước mơ rộng mở, của khát vọng vươn xa, của những con người dám nghĩ, dám làm, dám đổi thay – xứng danh Thành phố Anh hùng của thời đại mới.

2. Khúc tráng ca từ mảnh đất đầu sóng

Hải Phòng – vùng đất đầu sóng ngọn gió, “phên dậu” phía Đông Tổ quốc – từ bao đời đã gắn bó máu thịt với sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Lịch sử nơi đây là những lớp trầm tích, là dấu chân của các bậc tiền nhân, là tiếng sóng Bạch Đằng ba lần dậy sóng, là bóng dáng nữ tướng Lê Chân lập nên trang An Biên, đặt nền móng cho đô thị Hải Phòng ngày nay.
Ba lần vang lên chiến thắng hào hùng trên sông Bạch Đằng (năm 938, 981, 1288) với chiến công của Ngô Quyền, Lê Hoàn, Trần Quốc Tuấn, không chỉ đánh đuổi quân xâm lược mà còn khẳng định quyền độc lập, tự chủ của dân tộc Việt Nam – nền tảng cho tinh thần bất khuất, kiên cường của người Hải Phòng.

Cuối thế kỷ XIX, Hải Phòng trở thành trung tâm cảng biển, công nghiệp, giao thương quan trọng bậc nhất miền Bắc. Nơi đây, giai cấp công nhân Việt Nam hình thành và lớn mạnh, phong trào công nhân sớm bén lửa đấu tranh, tiếp nhận ánh sáng cách mạng vô sản do Nguyễn Ái Quốc truyền bá, góp phần quan trọng vào quá trình thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Từ những cao trào 1930-1931, 1936-1939 đến cuộc khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, Hải Phòng – Kiến An luôn là trung tâm khí thế cách mạng sục sôi. Tiếng trống khởi nghĩa từ Kim Sơn (Kiến Thụy) ngày 12-7-1945 chính là phát pháo mở đầu cho làn sóng nổi dậy vùng Duyên hải Bắc Bộ, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.

3. 300 ngày bản hùng ca không tiếng súng

Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954, thực dân Pháp buộc phải rút khỏi miền Bắc nước ta. Nhưng Hải Phòng trở thành địa bàn cuối cùng còn hiện diện quân đội Pháp trên miền Bắc với thời gian tập kết 300 ngày. Không còn tiếng súng vang dội, không còn bom rơi đạn lạc, nhưng cuộc đấu tranh 300 ngày tại Hải Phòng lại diễn ra với những hình thức cam go, quyết liệt: đấu tranh chính trị, ngoại giao, vận động quần chúng, bảo vệ sản xuất, giữ gìn trật tự xã hội, ngăn chặn âm mưu phá hoại của địch.

Những đêm không ngủ của công nhân, những người mẹ, người vợ kiên trì ngồi trước doanh trại địch, khóc đòi chồng con bị bắt lính phải trở về, cùng những người dân đứng trước ngã ba lựa chọn ở lại hay di cư, đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn. Sau 300 ngày bền bỉ đấu tranh, ngày 13-5-1955, quân Pháp rút khỏi Hải Phòng, đánh dấu sự kiện thành phố Cảng hoàn toàn giải phóng, miền Bắc sạch bóng quân thù.
Ngày giải phóng Hải Phòng không chỉ là mốc son chói lọi của thành phố mà còn là biểu tượng cho thắng lợi toàn diện về chính trị, ngoại giao và tinh thần đoàn kết của nhân dân dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng. Đó là bản hùng ca không tiếng súng, nơi mỗi người dân là một chiến sĩ chiến đấu bằng niềm tin, lòng kiên định và khát vọng hòa bình – xứng đáng với danh xưng Thành phố Anh hùng.

4. Đi đầu trong dựng xây và đổi mới

Nhưng hòa bình ngắn chẳng đầy gang. Thương hoa phượng cùng thành phố lại trải bao vất vả, khói súng vừa tan bom đạn lại bay về, đỏ sân trường hoa rụng phút chia tay, người ở lại, người dọc nẻo Trường Sơn, tháng Năm hè về bâng khuâng phố vắng. Cả sóng nước Đồ Sơn cũng kìm nén tưng bừng để thầm tiễn những con tàu không số. Thành phố Cảng trung dũng kiên cường căng sức lực dựng xây và chiến đấu.
Những năm tháng ấy, Hải Phòng không chỉ là trung tâm công nghiệp, cảng biển, thương mại lớn nhất miền Bắc, mà còn là hậu phương lớn chi viện cho miền Nam ruột thịt. Khi đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại miền Bắc, Hải Phòng một lần nữa trở thành “thành phố tuyến đầu”, mảnh đất “thử lửa” ý chí kiên cường, là mặt trận chiến đấu trực diện với quân thù. Suốt 11 năm chiến đấu (1965-1975), quân dân thành phố tổ chức hơn 4.000 trận đánh, bắn rơi 317 máy bay Mỹ, trong đó có 5 chiếc B-52, bắt sống 16 phi công. Hàng trăm quả thủy lôi được tháo gỡ từ lòng biển; hàng nghìn chuyến hàng viện trợ quốc tế được tiếp nhận an toàn qua Cảng Hải Phòng, chi viện cho miền Nam ruột thịt.

Không chỉ chiến đấu anh dũng, Hải Phòng còn là hậu phương tiêu biểu trong phong trào “thóc không thiếu cân, quân không thiếu người”, rồi tiến lên “thóc thừa cân, quân thừa người”. Thành phố đã hoàn thành 30 đợt tuyển quân, vượt chỉ tiêu 103,9%, đóng góp hàng vạn thanh niên ưu tú ra trận. Phong trào thi đua “Ba đảm đang” trong giới phụ nữ lan tỏa mạnh mẽ, trở thành biểu tượng của tinh thần kiên cường và trách nhiệm công dân trong thời chiến.

Ba lần Bác Hồ gửi thư khen và tặng cờ luân lưu “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược” cho Đảng bộ, quân và dân thành phố Cảng. Đảng và Nhà nước trao tặng Hải Phòng Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huân chương Chiến công hạng Nhất; đặc biệt năm 1985, thành phố vinh dự đón nhận Huân chương Sao Vàng – phần thưởng cao quý nhất của Nhà nước. Hải Phòng mãi mãi ghi danh trong sử vàng kháng chiến dân tộc với phẩm chất “Trung dũng – Quyết thắng” sáng ngời – một Thành phố Anh hùng thực thụ.

5. Chủ động, tiên phong đổi mới

Bước ra khỏi chiến tranh, Hải Phòng lại đối mặt với thử thách mới. Đất nước thống nhất nhưng còn nhiều khó khăn, mô hình quản lý bao cấp bộc lộ nhiều hạn chế. Hải Phòng với bản lĩnh vững vàng, truyền thống sáng tạo, đã chủ động tìm hướng đi riêng, mạnh dạn đổi mới tư duy, khơi nguồn động lực phát triển.
Từ phong trào “khoán sản phẩm” trong nông nghiệp, đến phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, Hải Phòng đã góp phần quan trọng vào việc hình thành đường lối đổi mới toàn diện của Đảng.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng từng khẳng định:
"Hải Phòng là một trong những địa phương khởi phát sự đổi mới tư duy lãnh đạo, từ phong trào khoán mới đến quy chế dân chủ... đã tạo những viên gạch đầu tiên hình thành đường lối đổi mới toàn diện của cả nước."

Những bước đi chủ động, sáng tạo và tiên phong ấy đã đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển kinh tế - xã hội của Hải Phòng trong những năm tiếp theo, góp phần đưa thành phố trở thành trung tâm kinh tế trọng điểm phía Bắc, đồng thời là địa phương đi đầu trong công cuộc đổi mới của cả nước – xứng đáng là Thành phố Anh hùng trong thời bình.

6. Chuyển mình mạnh mẽ, phát triển đột phá

Trong suốt 40 năm thực hiện đường lối đổi mới, Hải Phòng đã phát huy cao độ truyền thống cách mạng, đoàn kết, nhất trí, khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu, giành được nhiều thành tựu quan trọng. Những khu đô thị mới mọc lên, những cây cầu nối đôi bờ sông, những khu công nghiệp, cảng biển, logistics sầm uất, những tuyến đường cao tốc nối liền với thủ đô Hà Nội, Quảng Ninh, Thái Bình… đã và đang làm thay đổi diện mạo thành phố.

Đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao. Hải Phòng trở thành điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư trong và ngoài nước, là động lực phát triển của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Thành phố Cảng hôm nay là biểu tượng của sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm – tinh thần của một Thành phố Anh hùng  luôn toả sáng.

7. Tầm nhìn mới – Khát vọng vươn xa

Nếu như những mùa phượng đỏ năm xưa là ký ức, thì mùa phượng hôm nay và mai sau là khát vọng, là niềm tin vào một tương lai rộng mở. Hải Phòng đang đặt ra cho mình những mục tiêu lớn lao: Đến năm 2030, trở thành thành phố công nghiệp hiện đại, thông minh, là trung tâm quốc tế về dịch vụ logistics, hàng hải, thương mại, du lịch, giáo dục – đào tạo, y tế của vùng duyên hải Bắc Bộ và cả nước. Thu nhập bình quân đầu người thuộc nhóm dẫn đầu cả nước, chất lượng sống, môi trường, văn hóa, phúc lợi xã hội ngày càng nâng cao, xứng đáng là thành phố đáng sống, đáng đến và đáng đầu tư.

Tầm nhìn đến năm 2045, Hải Phòng hướng tới trở thành thành phố quốc tế, trung tâm động lực phát triển của cả vùng Bắc Bộ và cả nước, sánh vai với các thành phố lớn trong khu vực châu Á. Một thành phố xanh, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, phát triển hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường, nơi mỗi người dân đều tự hào về quá khứ, vững tin vào hiện tại, và tràn đầy hy vọng vào tương lai.

Những dự án hạ tầng chiến lược đang tiếp tục được triển khai: mở rộng cảng biển nước sâu, phát triển các khu công nghiệp công nghệ cao, xây dựng đô thị thông minh, mở rộng không gian đô thị về phía Bắc sông Cấm, phát triển mạnh mẽ kinh tế biển, du lịch, dịch vụ chất lượng cao. Hải Phòng không chỉ là cửa ngõ giao thương quốc tế của Việt Nam, mà còn là điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư toàn cầu, là nơi hội tụ của sáng tạo, tri thức, công nghệ và văn hóa – xứng đáng là Thành phố Anh hùng của thế kỷ XXI.

Đặc biệt, ngày 14/11/2024, trong chuyến thăm và làm việc với Hải Phòng, Tổng Bí thư Tô Lâm đã gửi gắm kỳ vọng lớn lao:
“Hải Phòng phải phát huy mạnh mẽ truyền thống ‘Trung dũng – Quyết thắng’, xây dựng thành phố ngày càng văn minh, hiện đại, nghĩa tình, hội nhập quốc tế sâu rộng, thực sự là thành phố gương mẫu của cả nước.”

Lời hiệu triệu ấy là động lực thôi thúc thành phố tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, khơi dậy mạnh mẽ khát vọng vươn mình, góp phần cùng cả nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, hiện thực hóa khát vọng Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
8. Hành trình mới – Hiên ngang ngẩng cao đầu
Đó chính là hành trình của niềm tin bất tận, của khát vọng vươn mình, của ý chí không ngừng đổi mới, sáng tạo, hội nhập, vì một Hải Phòng “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Bác Hồ kính yêu từng mong muốn, vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng như Tổng Bí thư Tô Lâm kỳ vọng.

Hỡi anh bạn đang ngơ ngác dưới trời hoa phượng, mới mười năm xa Hải Phòng mà thành phố đã đổi thay đến diệu kỳ. Anh trang trải niềm vui với rộn rã phố phường, dẫu một chút bâng khuâng với một thời để nhớ: Đâu căn nhà tồi tàn phố cũ, cái ngõ tối tăm, cây gạo gai còm cõi, những đêm hè nồng nực, những ngày bão nổi? Và đâu nữa nơi hẹn hò sau mỗi buổi tan ca, áo đẫm mồ hôi, tay lấm lem dầu mỡ?...

Cuộc sống hôm nay mang sức mới diệu kỳ nên ta hiểu vì sao người cựu chiến binh lại trầm tư bên gốc phượng già nơi mảnh đạn năm nào còn găm trong ruột gỗ; người công nhân trước ngày nghỉ hưu lại lưu luyến với từng cỗ máy nơi gắn bó đời anh với màu áo xanh áo thợ; lão nông tri điền lại đăm chiêu trước rì rào sóng lúa: Bởi cùng với các thế hệ ông cha, họ chính là mạch nguồn của tâm hồn thành phố, đã đắp nền xây móng cho cuộc sống hôm nay. Bởi họ biết mình phải truyền cho con cháu sức mạnh của tinh thần cách mạng để cuộc sống mỗi ngày thêm đổi mới.

Và hôm nay, trên mỗi bước tiến mới, Hải Phòng đang hiên ngang ngẩng cao đầu, tự tin đón nhận những vận hội lớn lao, sẵn sàng vượt qua mọi thử thách để vươn tới những đỉnh cao mới. Những ngày tháng Năm rực rỡ, thành phố lại bừng lên sức sống của mùa phượng đỏ, của những công trình nối dài, của những con đường mở rộng, của tiếng trẻ thơ ríu rít đến trường, của người thợ hồ hởi vào ca mới, của nhịp sống hiện đại, nghĩa tình lan tỏa khắp phố phường.
Ơi những ngày 13-5 và đâu chỉ ngày này, Hải Phòng đã và sẽ suốt tháng quanh năm bận rộn, bởi với chúng ta đó là niềm tự hào, hạnh phúc, lời ca, lắng đọng nghĩ suy và dạt dào mơ ước. Tương lai đang mở rộng trước mắt, vẫy gọi thành phố Anh hùng tiếp tục vươn xa, dựng xây những kỳ tích mới – cho một Hải Phòng xanh, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, cho một Việt Nam vững bước vào kỷ nguyên phát triển rực rỡ.

Cửa Biển